Als een bordeel sluit, helpen Anna en Tessa sekswerkers: ‘Soms staan ze diezelfde avond op straat, wat moet je dan?’

In ruim een jaar tijd sloot de gemeente Amersfoort vier illegale bordelen. Hulpverleners Anna Herderschee, Tessa Nagels en hun collega’s boden hulp aan sekswerkers die ze aantroffen in de woningen. ,,Het is vaak flink schrikken als de gemeente voor de deur staat.”

Van buiten ziet het pand aan de Hendrik van Viandenstraat er keurig uit. Een doodnormale woning in een doodnormale straat, met aan weerszijden een uitzendbureau en een steegje met daarnaast een ander woonhuis. Handhavers van de gemeente deden met ondersteuning van de politie op 12 maart 2020 een inval. Ze troffen er een illegaal bordeel aan. De woning moest drie maanden op slot.

Een maand eerder was het ook al twee keer raak; toen werden twee illegale bordelen opgerold aan de de Grote Haag en de Baak van Domburg. Op 18 februari sloot burgemeester Lucas Bolsius opnieuw een illegale seksinrichting, deze keer in een woning in winkelcentrum Emiclaer. De gemeente ziet een toename van kleinschalige, illegale bordelen, zegt woordvoerder Iris van Veen. ,,Het kan zijn dat dit door corona komt omdat sekswerkers niet mogen werken. Inwoners melden ook vaker omdat ze zien dat we ingrijpen.”

Ook de politie Midden-Nederland ziet een forse stijging van het aantal meldingen. In 2020 waren er 66 procent meer anonieme meldingen over financieel-economische delicten, zoals illegale prostitutie.

Hectische situatie

Hulpverleners Anna Herderschee en Tessa Nagels van De Tussenvoorziening in Utrecht gaan altijd mee tijdens controles van de gemeente Amersfoort bij illegale bordelen. Dat doen ze samen met andere collega’s van het team Belle, voor hulp aan sekswerkers. ,,Het is meestal een hectische situatie. De mensen die in zo’n pand werken, schrikken flink als de gemeente op de stoep staat. Als hulpverleners stellen wij hen gerust, we leggen de regels rondom prostitutie uit en we bieden aan hen te helpen met allerlei praktische zaken.’’

Als de gemeente heeft vastgesteld dat het pand niet als woonhuis wordt gebruikt, maar als illegaal bordeel, wordt het pand op last van de burgemeester gesloten voor drie maanden. ,,Als dat ook de verblijfplaats is van de mensen die daar werken, staan ze diezelfde avond op straat, misschien wel zonder Amersfoort te kennen. Wat moet je dan? Dus dan zoeken wij een hotel of nachtopvang zodat zo iemand toch een bed heeft om te slapen.’’

Veilig terug naar huis

De hulpverleners helpen de sekswerkers ook met het oplossen van allerlei andere problemen zoals schulden, een verslaving of een onveilige werksituatie. Elke situatie is weer anders, zegt Nagels. ,,Na sluiting van een illegaal bordeel in Amersfoort heeft mijn collega twee Spaanstalige vrouwen begeleid naar het land van herkomst. Bij een van hen was de verblijfsvergunning verlopen. Mijn collega zorgde voor de juiste reisdocumenten. Daarna konden zij veilig en legaal terug naar huis keren.”

Herderschee benadrukt dat de mensen die ze tegenkomen in illegale bordelen in de provincie Utrecht sterk verschillen. ,,We zien vrouwen, mannen en transseksuelen afkomstig uit Oost-Europese of Latijns-Amerikaanse landen, maar ook Nederlandse mensen. Soms werken ze uit eigen wil, soms zijn ze gedwongen, ze zijn er ooit eens ingerold of ze vinden het gewoon leuk om te doen. Sommigen willen stoppen, anderen willen verder in het legale circuit. De diversiteit is groot.’’

Illegale seksinrichting in woonwijk

Herderschee en Nagels zijn nauwelijks verbaasd dat de vier illegale seksinrichtingen die de afgelopen veertien maanden werden aangetroffen in Amersfoort, midden in woonwijken en zelfs eenmalig in een winkelcentrum waren gevestigd. ,,Het kan overal gebeuren. Vaak zie je het gewoon niet. Zeker als het kleinschalig is, kan het jarenlang verborgen blijven. Hoe weet je dat je buurman of -vrouw een klant op bezoek heeft en geen visite?’’

Vaak wordt illegale prostitutie aan huis pas ontdekt als er overlast is door veel aanloop van klanten of omdat er wisselende mensen in het pand werken. ,,Het kan zijn dat zo’n huis als een bedrijf wordt gerund. Dan valt het veel meer op dan iemand die af en toe eens een klant ontvangt. Of klanten bellen per ongeluk bij het verkeerde huis aan. Daarna wordt dan melding gedaan bij de gemeente of de politie.’’

‘Zeer ongewenst’

De gemeente Amersfoort vindt illegale prostitutie ‘zeer ongewenst’. Anders dan legaal sekswerk in een club, achter het raam, op de tippelzone of escortservice gebeurt illegale prostitutie vooral thuis of in een hotel, zonder vergunningen en toezicht. ,,Vaak moeten sekswerkers hun werk uitvoeren onder omstandigheden die te wensen overlaten. Ook is er geen controle vanuit de GGD, geen enkele vorm van beveiliging en in sommige gevallen is er sprake van gedwongen prostitutie of uitbuiting van mensen’’, zegt woordvoerder Van Veen.

Daar komt bij dat als er sprake is van illegale prostitutie, dat niet past in een woonwijk, vindt de gemeente. ,,De activiteiten leveren overlast op voor omwonenden, onder meer door de aanloop naar de woning.’’ De resultaten van de controles zijn gedeeld met de politie, zodat die kan onderzoeken of er eventueel sprake is van mensenhandel. De politie heeft in de vier Amersfoortse zaken geen aanhoudingen verricht.

Sekswerk vaker illegaal

Herderschee en Nagels zien het aantal gevallen van illegale prostitutie in hun werkgebied, de provincie Utrecht, toenemen. Omdat het aantal legale plekken terugloopt omdat gemeenten steeds strenger worden én vanwege corona, waardoor seksclubs nu dicht zijn. ,,Sekswerkers die normaal in een club werken, hebben meestal geen recht op overheidssteun. De drempel kan dan laag zijn om wat vaste klanten te bellen.”

Dat sekswerk in coronatijd steeds meer in de illegaliteit verdwijnt, is problematisch, vinden de twee hulpverleners van De Tussenvoorziening. ,,Sekswerk kan een risicovol beroep zijn. Wij horen dat mensen die thuiswerken en te maken krijgen met strafbare feiten het moeilijk vinden om aangifte te doen omdat ze iets illegaals doen. Er is geen controle van de politie, de GGD en hulpverleners zoals wij.”
Controle

In advertenties op prostitutiesites zoals Kinky.nl bieden sekswerkers uit Amersfoort momenteel nog steeds hun diensten aan, hoewel fysiek sekswerk vanwege corona verboden is. De gemeente Amersfoort doet naar eigen zeggen eens in de zoveel tijd controle naar aanleiding van advertenties op de site. ,,Als we op deze manier een illegaal bordeel kunnen opsporen, wordt dat uiteraard gesloten.”

Terwijl kappers, masseurs en andere contactberoepen sinds 3 maart alweer aan het werk zijn, mogen sekswerkers nog altijd niet aan de slag. ‘Dit komt door de bijzondere aard van het contact bij dit beroep. En omdat het moeilijker is om op afspraak te werken en klanten te vragen om het achterlaten van persoonsgegevens voor het bron- en contactonderzoek’, aldus het ministerie van Volksgezondheid.

Vereniging Exploitanten Relaxbedrijven (VER) vindt het onbegrijpelijk dat de seksbranche anders wordt behandeld dan andere contactberoepen. ,,Onze branche is in staat om net als andere contactberoepen veilig te werken. Toen we vorig jaar weer een aantal maanden open waren, is niet gebleken dat wij het slechter deden dan andere bedrijfstakken”, zegt directeur André van Dorst.

Volgens hem duwt de overheid prostituees de illegaliteit in omdat de meeste sekswerkers al een jaar lang geen gebruik kunnen maken van regelingen. ,,Maar de boodschappen moeten tóch worden betaald, dus veel sekswerkers gaan thuis aan de slag. Hoe verder je het werk de illegaliteit in drukt, hoe meer het vatbaar wordt voor foute types. Controle ontbreekt op dit moment. De legale bedrijven moeten zo snel mogelijk weer open.’’

bron: https://www.dominaforum.nl/prostitutie-in-het-nieuws/als-een-bordeel-sluit-helpen-anna-en-tessa-sekswerkers-soms-staan-ze-diezelfde-avond-op-straat-wat-moet-je-dan/