Project Eigen Raam: een zinkend schip

2016-02-26 18.08.22

Vandaag werd duidelijk dat Project Eigen Raam, het project in Amsterdam om sekswerkers hun eigen bordeel te laten runnen, flink vertraging oploopt. Het project wat uit de koker komt van de gemeente Amsterdam, die het presenteert als ‘pooiervrij’ bordeel, waar vrouwen ‘zelfstandig’ zouden kunnen gaan werken wordt hiermee steeds verder op de lange baan geschoven, en dat is niet zo vreemd als je hoort wat er achter de schermen allemaal speelt.

In februari kondigde de gemeente het groots aan, de gemeente stelde 18 ramen beschikbaar voor ‘zelfexploitatie’ voor sekswerkers. Volgens burgmeester Van der Laan waren ‘heel veel sekswerkers’ er erg blij mee. Een beetje vreemd was dit natuurlijk wel, want diezelfde gemeente, juist onder leiding van de PvdA met de burgemeester vooraf, was (en is) al jaren bezig om juist het aantal ramen op de Wallen te verminderen, onder het mom van het bestrijden van criminaliteit. Prostitutie was door de gemeente aangemerkt als laagwaardig, en daar moest dus minder van komen, en meer ‘hoogwaardige’ ondernemingen. Best vreemd dus dat de gemeente nu ineens aankondigde juist ramen te willen gaan openen, terwijl er anderzijds nog steeds ramen gesloten gingen worden. Nogal een gevalletje sigaar uit eigen doos, want deze panden waren dezelfde panden die de gemeente jaren geleden voor vele miljoenen had gekocht van Charles Geerts, die al jarenlang als crimineel wordt weggezet door de gemeente, zonder ook maar een schrijntje bewijs.

De sekswerkers bleken niet onder de indruk, zoals ook socioloog Laurens Buijs al te kennen gaf. Want ondanks de aankondiging van dit project, trok twee maanden later een grote stoet van ruim 200 raamprostituees naar de Stopera om de burgemeester te overtuigen om te stoppen met het sluiten van ramen. De burgemeester verweerde zich daar onder andere met dit project, maar de sekswerkers waren niet dom. Het aantal nog te sluiten ramen ligt nog altijd ruim 2 keer zo hoog als het aantal plekken wat erbij komt met dit project. Een sigaar uit eigen doos dus, een pleister op groot gapend open wond.

Toen er een inventarisatie werd gehouden naar de interesse van de sekswerkers, werd een avond georganiseerd in het Paleis van de Weemoed. Daar kwamen slechts zo’n 20 sekswerkers op af, waarvan een deel zeer kritisch was op het project. Uiteindelijk melden zich maar zo’n 15 sekswerkers die interesse toonde in het project tussen april en mei, zo staat ook in het haalbaarheidsrapport te lezen van de gemeente. Een maand later melde de burgemeester dan ook op AT5 dat er nog onvoldoende prostituees waren gevonden voor het project. Best vreemd, gezien het feit dat de burgemeester eerder nog beweerde heel veel sekswerkers te kennen die er juist blij mee zouden zijn. Bovendien leek de datum om op 1 juli 2015 al van start te gaan te hoog gegrepen, maar zou dit vermoedelijk pas in januari 2016 gaan worden.

Toch concludeerde het haalbaarheidsonderzoek van de gemeente in november 2015 dat er genoeg draagkracht zou zijn onder prostituees om het project haalbaar te maken. Opvallend, gezien het feit dat er zich geen sekswerker meer had gemeld, dan de 15 die in juni volgens de burgemeester nog onvoldoende waren. Ondertussen rommelde het achter de schermen. De mensen die leiding hadden over het project konden maar weinig geïnteresseerden vinden. Niet zo vreemd als je bedenkt dat de meeste prostituees op de Wallen uiterst tevreden zijn over hun exploitant. Bovendien hebben de meeste vrouwen geen pooier, worden ze niet gedwongen of uitgebuit, dus bestaat er weinig behoefte aan dit zogenaamd pooiervrije bordeel.

De vrouwen die wel geïnteresseerd bleken te zijn, hadden allen hun eigen redenen, zo bleek al tijdens de informatieavond. Eén van de sekswerkers wilde vooral maar een paar dagen een raam kunnen huren, in plaats van 5 dagen, maar dat was nu nauwelijks mogelijk omdat exploitanten liever verhuurden aan prostituees die gewoon 5 of 6 dagen wilde werken. Het is namelijk een stuk lastiger om een tweede prostituee te vinden die op die werkplek wilt werken voor slechts een paar dagen per week, aangezien de meeste prostituees gewoon 5 of 6 dagen willen werken. Een andere prostituee dacht vooral dat het gemeentebordeel een garantie zou zijn op het kunnen krijgen van een hypotheek. Een derde prostituee zag vooral kans om wellicht het bordeel zelf te gaan leiden, met de gedachte dat het runnen van een bordeel een goudmijn zou zijn.

Volgens de berichtgeving in de media zou het project nu moeizaam van de grond komen, omdat de 40 á 50) vrouwen geen ervaring zouden hebben met het opzetten van een bedrijf. Opvallend, gezien het feit dat er helemaal nog geen 40-50 prostituees zijn en dat deze prostituees allen reeds een eigen bedrijf hebben, je moet immers zelfstandig ondernemer zijn om überhaupt te kunnen werken op de Wallen. Al deze vrouwen hebben dus reeds ervaring met het opzetten van hun eigen bedrijf, dat kan het probleem dus niet zijn. Maar wat wellicht wel een probleem is, is het feit dat het runnen van een bordeel wel heel wat anders is. Mijn verloofde zei het destijds al na de eerste informatieavond, waarna ze al snel besloot niet mee te willen doen met dit project. Deze vrouwen hadden er geen kaas van gegeten. Ze dachten er veel te makkelijk over, en sommige dames dachten vooral alleen aan de voordelen voor hunzelf, en niet over hoe je het beste een bordeel kon runnen zodat het voor alle sekswerkers goed is.

Die voorspelling bleek volledig correct te zijn, toen ook de burgemeester toegaf bij AT5 dat het nog weinig op ondernemen leek. Ondertussen werd er door sommige sekswerkers wat in het pand geverfd, men sprak over de kleuren van de tegeltjes en allerlei andere bijzaken, maar er bleek vanuit de vrouwen zelf maar weinig aandacht voor bijvoorbeeld het schrijven van een bedrijfsplan. Bovendien stuitte de prostituees op veel weerstand bij de gemeente van wat er vooral allemaal niet mogelijk was, waardoor de spanningen hogerop liepen. Ondertussen passeerde ze ook al de datum van 1 januari 2016 als startdatum, en werd een nieuwe datum gezet: 1 juli 2016.

Omdat het project maar niet wilde vlotten met sekswerkers die een bordeel konden gaan runnen, werden uiteindelijk mensen die niet zelf sekswerker waren uitgenodigd om op sollicitatiegesprek te komen. Medewerkers van de reeds bestaande bordelen melde zich en kwamen op gesprek, waarmee het idee van sekswerkers die een eigen bordeel zouden gaan runnen, steeds meer begon te lijken op een bordeel gerund door dezelfde mensen die nu ook de bordelen runnen. De sekswerkers staan straks dus niet zelf zozeer achter het stuur van dit bordeel, maar het zijn dus (wederom) de bestaande medewerkers van de bordelen die gewoon het bordeel zullen runnen.

Veel willen de mensen van binnen het project echter niet kwijt, wat al aangeeft dat het project op z’n zachts gezegd stroef verloopt. Intussen is het project dus alweer (voor de 4e keer) vertraagd, en weer is de datum verschoven waarop men van start zou gaan. Best opvallend gezien het feit dat de burgemeester eerst nog beweerde dat er zo veel animo voor was. Het argument dat de prostituees niet zouden weten hoe ze een bedrijf moesten opzetten is natuurlijk onzin, immers hebben de vrouwen daar reeds ervaring mee, anders kunnen ze überhaupt niet werken op de Wallen. Maar het runnen van een bordeel is wel wat anders dan zelf achter het raam staan, en met een gemeente waarbij veel niet mogelijk is, en veel drempels opwerpt, maakt het er niet makkelijker op.

De vraag of sekswerkers ooit zelf een bordeel zullen gaan runnen lijkt daarmee steeds een relevantere vraag te worden. Het Project Eigen Raam is inmiddels al anderhalf jaar uitgesteld vooral door gebrek aan ondernemerschap, kennis en professionaliteit. Ondertussen is ook in Utrecht het idee van een bordeel gerund door sekswerkers helaas mislukt, doordat de gemeente continu de sekswerkers dwars bleef leggen, net zoals ze van de gemeente Amsterdam steeds vaker krijgen te horen wat vooral allemaal niet mag volgens hun. Om het even in perspectief te zetten, in mei 2015 sloot Van der Meulen 18 ramen op de Wallen. Toen diende zich een nieuwe ondernemer zich aan om de ramen over te nemen als exploitant, en ongeveer een half jaar later waren zij al open voor business, waarbij vrijwel iedereen zeer te spreken is over de ondernemer, zowel de vrouwen als de gemeente zelf.

Tegen beter weten in blijft de gemeente echter trekken aan dit dode paard. Als een zinkend schip dreigt dit project ten onder te gaan, vooral omdat men niet luistert naar de sekswerkers zelf. De behoefte om zelf een eigen bordeel te mogen runnen bestaat nauwelijks onder sekswerkers, veel liever zouden zij zien dat er gewoon meer ramen bij komen met een exploitant zoals die er nu ook al zijn. De gemeente zet exploitanten echter weg als besmette bordelen, door hun eigen bordeel ‘pooiervrij’ te noemen, als argument om de ramen van de bestaande exploitanten te sluiten, terwijl anderzijds er minder ramen bijkomen via dit project. Het gemeentebordeel heeft echter net zoveel kans, of wellicht zelfs meer, om vrouwen werkzaam te hebben die een pooier hebben, als ieder ander bordeel. En naar de kleine groep sekswerkers die wel interesse hebben wilt men ook al niet luisteren, met als gevolg dat veel wensen die de sekswerkers hebben niet mogelijk zijn.

Het project lijkt hiermee ten dode opgeschreven te zijn, tenzij ze besluiten om de mensen met ervaring, zoals de huidige medewerkers van de bestaande bordelen erbij te betrekken, zoals nu dus ook al gebeurd. Maar dan is het dus straks geen bordeel gerund door sekswerkers meer, maar een bordeel gerund door dezelfde mensen die dat nu ook al doen, onder de misleidende mededeling dat het bordeel gerund zou worden door de sekswerkers zelf.

commentaar van onze redactie:

Natuurlijk was dit plan van de Gemeente Amsterdam een dom en onrealistisch idee. De pers dook er vorig jaar weer op, zelf Pauw op Nederland 1 gaf er aandacht aan. Het belangrijkste punt wat steeds terugkomt horen wij journalisten nooit over vragen, namelijk: een gedwongen prostituee kan je op voorhand nooit direct herkennen, laat staan dat je bewijs hebt. Justitie heeft nu al moeite bij aangifte van het slachtoffer de dader (pooier) achter de tralies te krijgen omdat er vaak gebrek aan bewijs is. In Amsterdam moeten alle sex exploitanten sinds 2 jaar via hun zorgplicht via intakegesprekken met de prostituees doen. Afijn een slager dus die zijn eigen vlees keurt. Het is elkaar voor de gek houden en men verzandt weer in regeltjes en tunnelvisie, terwijl de zedenpolitie/team Mensenhandel in onze hoofdstad als controleurs niet meer in het traject zijn opgenomen, dat doen nu ambtenaren van de Gemeente die alleen een vooringenomen en of theoretisch beeld hebben. Stel dat de Gemeente dit raambordeel had gaan exploiteren, wie geeft dan de garantie dat zij niet per ongeluk gedwongen dames zouden plaatsen als huursters. Daarnaast is 70% van de raamprostituees en we denken zelfs dat dit eerder rond de 80 of 90% ligt van buitenlandse nationaliteit zijn. Die willen of kunnen geen bedrijf runnen, ze zijn prostituee geworden om geld te verdienen met sex. Ze hebben geen opleiding of bagage om een raambordeel te exploiteren. En wat als er later was gebleken dat er toch gedwongen dames als huursters waren aangenomen door de Gemeente? Was dan het raambordeel en of het stadhuis de Stopera gesloten? Hoe naief kunnen sommige plannen ook zijn? Het is een farce aan het worden het hele prostitutiebeleid in Nederland. In Utrecht gaan de dames er zwaar op achteruit bij opening van het Zandpad waar ze in de nieuwe situatie een kamer krijgen die 1,5 x zo klein is als voor sluiting tegen een huurverhoging van ca. 80% en is de Gemeente indirect de nieuwe pooier van de dames als je ziet hoeveel miljoenen ze krijgen voor de exploitatie van die grond. En deze onzin die tenkoste gaat van de prostituees gaat maar door, en niemand die dit een halt toeroept of de juiste kritische vragen stelt.

Het is gewoon weer wachten op het volgende domme plan of besluit van een overheid inzake een prostitutie vraagstuk….. what’s next?