Zen door de zweep? Zo werkt meditative flogging

Een man die zich Mag Ela (58) noemt, biedt in Amsterdam sessies meditative flogging aan. Journalist Tom Grosfeld onderging het en liet zich geselen met zwepen, touwen en stokken als vorm van spiritualiteit. ‘Vergeet je lichaam, laat het opstijgen.’

Ik sta in mijn onderbroek in een ruimte waar ik nooit ­eerder ben geweest. Ik ben geblinddoekt, met mijn handen geklemd om een pilaar in de muur – mijn enige houvast. Het is even schakelen. Hoewel ik hier vrijwillig sta, is dit niet iets wat ik elke dinsdagmiddag doe. Maar zoals met meer dingen went het snel. Achter me staat Mag Ela (een zelfgekozen naam, hij is geboren als Erik de Vos). Hij slaat met zwepen, stokken en touwen tegen mijn lijf, de hardste tikken allemaal op dezelfde plek op mijn bovenrug, tussen de schouderbladen. Op de achtergrond klinkt instrumentale, vage ­muziek.

Ik ben bij yogastudio Infinity in het centrum van de stad, waar Mag Ela een ruimte huurt om zijn sessies meditative flogging aan te bieden. In januari werd het in een artikel van NRC Handelsblad een van de nieuwe ­statussymbolen van dit decennium genoemd: je laten slaan met zwepen en touwen, als vorm van spiritualiteit.

Gek genoeg vond ik op Google weinig over meditative flogging. De enige website die kwam bovendrijven, was die van The House of Eleima. Daarop zag ik video’s van Mag Ela waarin hij praat over meditative flogging. “Het lichaam is een poort naar andere energetische ruimtes, andere werkelijkheden. Die poort kun je openen door te werken met zwepen, touwen en stokken. Vind een plek in jezelf waar stilte, overgave en aandacht versmelten. Voel wat er in de onbekende kamers van je ziel leeft.”

Loskomende emoties

Een uur geleden ontmoette ik Mag Ela in de yogastudio. Ik herkende hem direct van de video’s op de site: kaal hoofd, rond brilletje, smal postuur, bruine sjaal. We dronken een kop thee. Mag Ela vertelde dat hij de meditative flogging-sessies pas sinds twee maanden aanbiedt en op dit ­moment vier mensen per week ziet.

Voorafgaand aan de sessie vroeg hij of ik ergens last van had, of er plekken zijn waar ik absoluut niet wilde worden aangeraakt – of die juist heel fijn zijn. Ook wees hij me erop dat ik het moet zeggen als er iets is. “Soms begint iemand te lachen, maar willen ze toch stoppen. Op andere ­momenten kan iemand hard staan huilen, maar willen ze absoluut doorgaan.”

Volgens Mag Ela is het geen therapie, maar kunnen er ­allerlei emoties loskomen. “Een ­lichaam reageert op aanraking. Als iemand een fysieke of emotionele ervaring heeft, worden stoffen als adrenaline, endorfine en serotonine aangemaakt. Het lijkt erop dat bij meditative flogging, dus door ritmisch kloppen en slaan, het ‘geheugen’ van het lichaam wordt geactiveerd. Er komen dan behalve al die hormonen ook herinneringen en verlangens los.” Het was ook mogelijk dat ik de ­dagen erna ­hevige ­gevoelens zou ervaren. Niets om me druk om te maken, volgens Mag Ela. Hij beloofde zijn intuïtie te volgen en zo goed mogelijk op mijn emoties te reageren.

Na de thee stapten we een zaal binnen. Op de grond lagen wat doeken met zwepen, stokken, touwen en leren handschoenen. Daaromheen een aantal brandende kaarsen, in de hoek een beeld van boeddha. Aan het plafond hingen witte lampionnen.

Hoewel de meeste mensen de sessie naakt ondergaan, hield ik mijn onderbroek aan. Mijn kleren legde ik in de hoek. Mag Ela wees me de plek waar ik mocht staan. Een paar tellen later voelde ik zachte tikken tegen mijn kuiten die omhoogkropen naar mijn schouders, en weer terug. Soms voelde ik een hand op mijn rug, schouders of buik.

Erotisch karakter

Twee dagen later ontmoet ik Mag Ela opnieuw, in een ­café in de buurt van de yogastudio. Wat ik die dinsdagmiddag niet wist, en wat me had gerustgesteld, is dat Mag Ela ook werkzaam is als advocaat, gespecialiseerd in intellectueel eigendom. Dat ziet hij tegenwoordig als bijklussen, want zijn focus ligt op meditative flogging.

De afgelopen jaren werkte hij aan een soort raamwerk waarmee hij een alternatieve manier van ‘zijn’ heeft ontwikkeld, naar eigen zeggen om te ontsnappen aan de ­dagelijkse waanzin. “Een nieuwe religie, om houvast te bieden. De kern is: er is een opperste geest, en die weerspiegelt zich in iedereen. Via het lichaam kun je in jezelf de goddelijkheid ervaren.”

Een onderdeel daarvan is meditative flogging. Mag Ela liet zich inspireren door de rijke spirituele traditie die het ­lichaam ziet als een poort naar inzicht – denk aan tantra en yoga. Samen met zijn vrouw, met wie hij tien jaar samen is, experimenteerde hij met het ervaren van pijn. Na een op bdsm geïnspireerde sessie van twee uur kon zijn vrouw niet meer ­praten, ­enkel ­lachen van ­pure gelukzaligheid. De methode werkte hij uit tot de meditative flogging­sessies die hij nu geeft. “Het is een manier om ­intense gevoelens op te roepen, en dat doe ik met behulp van stokken en zwepen. In die zin is het voor mij niet emotioneler of merkwaardiger dan een massage; ik gebruik ­alleen andere werktuigen dan olie en warme handdoeken.”

Zijn meditatievorm lijkt aan te slaan, zegt hij. Met name bij vrouwen tussen de 27 en 35 jaar. Hoewel de video’s op zijn site een erotisch karakter hebben, benadrukt Mag Ela dat dat niet het doel is. “Dat vind ik te beperkt. Het is wel mooi meegenomen wanneer mensen het ervaren als sensueel, maar ik merk dat vrouwen in die specifieke leeftijdscategorie meer openstaan voor ­spiritualiteit en een nieuwe levensstijl. Ze zijn zoekende en voelen dat er een alternatief is.”

Uiteindelijk wil Mag Ela een community creëren van ­gelijkgestemden. “Met een paar mensen een grote tempel vormen en ons losmaken van de jacht op geld en spullen – en daarin rust en gelukzaligheid vinden.”

Brandend gevoel

Terug naar de yogastudio. Ik sta al een halfuur als een ­levend standbeeld tegen de muur. Het voelt alsof bewegen of praten de flow zou onderbreken. De slagen worden steeds harder. Ze voelen als waterballonnen die op mijn rug uiteenspatten. Ik concentreer me op het ritme, mijn gedachten schieten niet meer alle kanten op, maar deinen mee op de klappen. Pats, pats, pats. Mag Ela brengt zijn hoofd naast het mijne, fluistert: “Gaat het nog? Vergeet niet te ademen.”

Mijn bovenrug begint te branden. Elke slag verlicht de pijn voor even, als een koelelement op een brandwond. Maar twee seconden later komt het brandende gevoel ­terug, heviger dan daarvoor. Dat maakt dat ik telkens verlang naar de volgende slag, maar ook wil dat het stopt. Ik beeld me in dat de vijand me heeft gevangen en martelt, zoals ik vaak in films heb gezien. Het maakt me strijdbaar. Ik zet mijn lichaam schrap. Sla dan harder, denk ik. Ik trek zelfs een keer een flauwe glimlach. Om maar aan te geven: is dit alles?

Daarna dwalen mijn gedachten af, totdat ik plots wakker schrik van een nieuw deuntje in de muziek. Ik denk aan het betreden van die ­andere ruimte. Was ik daar net? Het antwoord is hoe dan ook teleurstellend: of ik was er niet, of ik was er wel, maar had het niet door. Mag Ela fluistert weer in mijn oor: “Lukt het? Dan gaan we nog even door.”

Na ongeveer een uur begint mijn linkerbeen te trillen. Eerst zachtjes, dan steeds harder. Ik baal daarvan. Het voelt als opgeven. Ik probeer het trillen te stoppen, verander van houding, beweeg wat met mijn been. Uiteindelijk moeten we stoppen. Mag Ela ontdoet me van de blinddoek. Enigszins verdwaasd sta ik in de lichte ruimte.

Mag Ela legt twee kussens op de grond. We gaan tegenover elkaar zitten. Hij glimlacht naar me. Ik heb het idee dat ik iets moet zeggen, begin over het licht, de hitte. Dan bedenk ik me dat dit de stilteretraite is waarmee de sessie eindigt, zoals hij me vooraf heeft uitgelegd. Ik hou mijn mond en drink thee. Zo zitten we een tijdje.

Ik denk aan wat Mag Ela zei voordat we begonnen. ­“Vergeet je lichaam, laat het opstijgen. Je lichaam is een poort. Open die poort en stap een andere werkelijkheid binnen. Voel dat je die verbinding kunt maken tussen de kosmos, het grotere geheel en jezelf. Daar gaat het om. In jou leeft de opperste geest.”

Op dit moment voel ik me vooral heel erg in het hier en nu. Ik wacht een dag, maar de hevige emoties blijven uit. Ik wacht twee dagen. Er komt geen gevoel van goddelijkheid. Ik wacht drie dagen. Geen poort die opengaat en me toelaat tot een andere dimensie. Volgens mij voel ik me hartstikke thuis in deze werkelijkheid.

Bron: Parool.nl